19 Απριλίου, 2025

Σύνοδος κορυφής Ε.Ε: Χάσμα Βορρά-Νότου – Ενεργειακός εθνικισμός

Σχετικά άρθρα

Κοινοποίηση

Σύνοδος κορυφής Ε.Ε:  Επανέρχεται σε πρώτο πλάνο, το χάσμα Βορρά και Νότου, και ο ενεργειακός εθνικισμός απειλεί να γίνει η νέα απρόβλεπτη παράμετρος ενός σκληρού, οικονομικά και κοινωνικά, χειμώνα.

Η σύνοδος κορυφής της Ε.Ε, για την ενεργειακή κρίση δεν κατέληξε σε τίποτα περισσότερα από ευχολόγια και από γενικές συστάσεις για αξιοποίηση της περίφημης «εργαλειοθήκης» της Κομισιόν.

Τα αιτήματα και οι προτάσεις των χωρών του Νότου για ριζικές και πανευρωπαϊκές πρωτοβουλίες άμεσης ανακούφισης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων από το κύμα ανατιμήσεων προσέκρουσαν ξανά σε τοίχο εθνικών συμφερόντων και ιδεολογικών εμμονών, ενώ ενδεικτικό της πλήρους αδυναμίας εξεύρεσης ενιαίας γραμμής είναι πως υπήρξαν ρήγματα ακόμη και μέσα στο ίδιο το μπλοκ του Βορρά.

Η συζήτηση για την ενεργειακή κρίση κράτησε περίπου τέσσερις ώρες το βράδυ της Πέμπτης και, σύμφωνα με τους Financial Times, σχεδόν την μονοπώλησε η σύγκρουση της Τσεχίας με την Γερμανία, την Ιρλανδία και τους σκανδιναβούς για την ανάγκη ρύθμισης της αγοράς εμπορίας ρύπων.

Ο Τσέχος πρωθυπουργός Αντρέι Μπάμπις κατήγγειλε την κερδοσκοπία ως υπεύθυνη για το «τσουνάμι» των ανατιμήσεων και ζήτησε ρυθμιστικές παρεμβάσεις στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών βγαίνοντας ουσιαστικά με γραμμή Πούτιν, ο Ούγγρος Βίκτορ Ορμπαν συγκρούστηκε με την Ανγκελα Μέρκελ καθώς υποστήριξε ότι η σπουδή για την πράσινη μετάβαση τροφοδοτεί την τρέχουσα ενεργειακή κρίση, και οι νότιοι – Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία (με τις οποίες συντάχθηκε και η Ελλάδα) ζήτησαν θεσμικές αλλαγές στην ενεργειακή αγορά προς σταθεροποίηση των τιμών.

Το αίτημα απορρίφθηκε άνευ επαίνων καθώς η Γερμανία, με την υποστήριξη της Ιρλανδίας, των σκανδιναβών και των χωρών της Βαλτικής τάχθηκαν κατηγορηματικά κατά της όποιας παρέμβασης στην λειτουργία των αγορών και, στο δια ταύτα, η συζήτηση μετατέθηκε στην μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη στρατηγική για την εξασφάλιση αποθεμάτων ενέργειας.

Εργαλειοθήκη της Κομισιόν

Οι δε άμεσες παρεμβάσεις, όπως προκύπτει και από το κείμενο συμπερασμάτων, δεν προβλέπουν οτιδήποτε άλλο πέραν της αξιοποίησης της εργαλειοθήκης της Κομισιόν που, όμως, εναπόκειται στην βούληση, στις προτεραιότητες και στα δημοσιονομικά περιθώρια που έχει η κάθε χώρα.

Τέτοια περιθώρια ειδικά η Ελλάδα δεν διαθέτει – με το έλλειμμα να τρέχει ήδη πάνω από το 7% του ΑΕΠ -, όπως δεν φαίνεται να διαθέτει και plan B για την αντιμετώπιση του ιλιγγιώδους, όπως διαγράφεται, κύματος των ενεργειακών ανατιμήσεων τον χειμώνα.

Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τις δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη αμέσως μετά την σύνοδο.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός περιορίστηκε να πει πως «ζητήσαμε από την Κομισιόν να αξιολογήσει πολύ σύντομα την αγορά ενέργειας, να εντοπίσει τυχόν στρεβλώσεις και να προτείνει και λύσεις για το πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τέτοιες απότομες μεταβολές στις τιμές».

Πρόσθεσε, δε, ότι «η χώρα μας έχει προτείνει να αυξηθεί η δυνατότητα αποθήκευσης φυσικού αερίου, αλλά και στο μέλλον να μπορούμε να αγοράζουμε από κοινού φυσικό αέριο ώστε να αυξήσουμε την διαπραγματευτική μας ισχύ έναντι των προμηθευτών φυσικού αερίου».

Έως ότου βεβαίως αυξήσουμε την… ισχύ μας έναντι των προμηθευτών, η Ελλάδα επιδεικνύει την υψηλότερη τιμή χονδρικής ρεύματος σε όλη την Ευρώπη – στα 242,3 ευρώ η μεγαβατώρα χθες -, ακολουθούμενη από την Ιταλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία (από 233 έως 200 ευρώ). Στον αντίποδα, η τιμή χονδρικής στην Γερμανία παραμένει στα 71,8 ευρώ, γεγονός που ενδεχομένως εξηγεί και το γιατί η, απερχόμενη, Ανγκελα Μέρκελ δεν θεωρεί χρήσιμες τις ρυθμιστικές παρεμβάσεις στην αγορά.